Lenfoma, vücutta bulunan savunma hücrelerinin, vücut hücrelerine saldırması sonucu oluşan bir rahatsızlıktır.
Lenfoma Nedir?
Lenfoma diğer adıyla kan kanseri hastalığı. Vücutta bulunan lenfosit adlı savunma hücrelerinin kanserleşip kontrol edilemeyen bir şekilde çoğalması sonucu oluşur. Lenf bezleri, lenfomanın en sık görüldüğü yerdir. Lenf bezi dışında akciğer, kemik, karaciğer ve kemik iliğinde de tutulum gösterir.
Lenfomanın iki çeşidi vardır. Non-hodgkin lenfoma ve hodgkin lenfoma. Non-hodgkin lenfoma diğer türe göre daha sık görülür. Belirtileri benzerlik gösterir. Fakat yapılan tetkikler ile türü belirlenir ve tedavi buna göre yapılır.
Lenfoma çocukluk döneminde görülen en sık kanserlerden biri olmakla beraber en çok erişkinlik döneminin başlarında gözlenir. Ayrıca kadınlarda görülme oranı da erkeklere oranla daha fazladır.
Nedenleri
Araştırmacılar lenfomanın nedenleri henüz tam olarak belirleyememiştir. Bununla birlikte bir takım risk faktörleri mevcuttur. Risk faktörlerinin bulunması bireyin lenfomaya yakanmış olacağı anlamına gelmez.
• Genetik, ailede lenfoma hastalığına sahip bir bireyin olması
• Kişinin HIV veya EBV virüsü taşıması
Bunların dışında non-hodgkin lenfomada görülen bazı risk faktörleri de vardır. Bunlar:
• H. Pylori bakterisinin enfeksiyonu
• Hepatit C
• Bazı kimyasal maddeler
• Romatolojik ve genetik bozukluklar
Semptomları
Lenfomanın semptomları, diğer rahatsızlık semptomlarına benzer. Bu semptomlar:
1- Özellikle lenf bezlerinde görülen ağrısız şişlikler
2- Sebebi belirlenemeyen ateş
3- Nedensiz kilo kaybı
4- Kaşıntı ( Hodgkin lenfomada)
5- Bademciklerin şişmesi ( Non-hodgkin lenfomada)
Tanı Nasıl Konur?
Şişlik ve diğer semptomları gösteren hasta, hematoloğa gider. Hastanın şikayetini, tıbbi öyküsünü dinleyen doktor, önce hastayı fiziksel olarak muayene eder. Özellikle boyun, dirsek, koltuk altı gibi bölgelerde lenf nodu varlığı için kontrol edilir. Doktor fiziksel muayene sonrası bazı testler ister.
Kan testleri bunlardan biridir. Ayrıca akciğerlerdeki durumu görmek için akciğer filmleri gereklidir. Karın, akciğer ve boyun bölgelerini daha ayrıntılı incelemek amacıyla bilgisayarlı tomografi kullanılır.
Fakat kesin tanı koymak için histopatolojik inceleme diğer bir deyişle biyopsi yapmak gerekir. Biyopsisi yapılacak olan doku, hekimin belirlediği teknik ve doku boyutunda olur. Gerekirse tekrarlanmasında fayda verir. Ele gelmeyen şişliklerden alınacak doku örnekleri, röntgenlerde gösterildiği takdirde anestezi altında yapılır. Eğer lenfoma tanısı konulduysa mutlaka kemik iliğinden de biyopsi yapılarak lenfomanın evresi hakkında bilgi edinilmesi gerekir. Lenfomanın hangi evrede olduğu, tedavi açısından önem taşır.
Tedavisi
Tedavi, lenfomanın türü, ilerleme hızı ve kanserin evresine göre şekillenir.
Yavaş büyüyen ve semptom görülmeyen bu evrede, sağlık için hastanın belirli aralıklarla takip edilmesi yeterlidir.
Yavaş büyüyen ve semptomları olan hastalarda biyolojik tedaviler, kemoterapi ve gerekli ise radyoterapi uygulanır.
Hızlı seyir gösteren lenfomalarda da aynı tedavi uygulanır.
Nüks gözlenmesi durumunda bu tedavilere ek olarak kök hücre tedavisi ve kemik iliği nakli yapılır.