Perakende Ticaret, inşaat ve hizmet sektörlerindeki özel girişimcilerinin hali hazırdaki durumlarını ve gelecek üç ay için beklentilerini gösteren endeks sektörel güven endeksi (sectoral confidence index) dir. Sektörde faaliyette bulunan özel girişimciler TÜİK tarafından her ay yayımlanan sektörel güven endeksi verilerine göre gelecek dönemlere dair planlamalar yapabilmektedir. Hem üreticinin sektörel güven endekslerini hem de tüketicinin güven endeksinin karması olan bir de ekonomik güven endeksi vardır. Ekonomik güven endeksi hizmet, perakende ticaret ve inşaat sektörlerinin güven endekslerinin de içinde bulunduğu 20 alt endeks ile birlikte hesaplanarak bulunur.
Güven endeksi ne olmalıdır?
Sektörel güven endeksi 0-200 arasında değişen değerler alabiliyor. Eğer sektörel güven endeksi 100’ün üzerinde değerlere çıkarsa sektöre ait, gelecek 3 aylık dönem için olumlu bekleyişlere neden olur. Ancak 100’ün altındaki değerlere düşecek olursa gelecek 3 aylık dönem için sektördeki girişimcilerde olumsuz bekleyişlere neden olur. 2014 yılının Ocak ayından itibaren mevsimin etkileri olmaksızın da sektörel güven endeksi paylaşılmaya başlandı.
Türkiye’de güncel veriler nedir?
TÜİK tarafından yayımlanan Nisan 2020 verilerine göre bütün sektörlerin güven endekslerinde düşüş yaşandı. TÜİK’ in sektörel güven endeksi verileri şöyle:
Mart 2020’de inşaat sektörü güven endeksi 77,2 iken Nisan 2020’de 44,7’ye geriledi
Mart 2020’de hizmet sektörü güven endeksi 92,5 iken Nisan 2020’de 46,1’e geriledi.
Mart 2020’de perakende ticaret güven endeksi 101,7 iken Nisan 2020’de 75,2’ye geriledi.
Bir önceki aya oranla kıyaslandığında sektörel güven endeksine göre inşaat sektörü yüzde 44,2 azalış gösterdi. Hizmet sektörü güven endeksi bir önceki aya göre yüzde 50,1 azalış gösterdi. Perakende ticaret sektörü güven endeksi de bir önceki aya göre yüzde 26 azalış gösterdi.
Mart ayında Şubat ayına oranla inşaat sektörü güven endeksinde yüzde 3,7 yükseliş yaşanmıştı. Tüm dünyayı kasıp kavuran Koronavirüs salgını kapsamında hükümet ve belediyeler tarafından alınan hafta sonu sokağa çıkma yasağı, yurt dışı ve yurt içi ulaşımının kısıtlanması ve diğer tedbirler dolayısıyla tüm sektörlerin güven endekslerinde önemli ölçüde düşüş yaşandı. Ekonomik güven endeksi de yüzde 44,1 oranında ciddi bir düşüşle tarihin en düşük seviyesini gördü. TÜİK’in verilerine göre Mart ayı ve Şubat ayı sektörel güven endeksi karşılaştırması şu şekildeydi:
Şubat 2020’de inşaat sektörü güven endeksi 74.5 iken Mart 2020’de 77,2’ye yükseldi.
Şubat 2020’de hizmet sektörü güven endeksi 98,5 iken Mart 2020’de 92,5’e geriledi.
Şubat 2020’de perakende ticaret güven endeksi 102,9 iken Mart 2020’de 101,7’ye geriledi.
Şubat ayı sektörel güven endeksine göre inşaat sektörü Mart ayında yüzde 3,7 artış göstermişti. Hizmet sektörü güven endeksi bir önceki aya göre yüzde 6 azalış göstermişti. Perakende ticaret sektörü güven endeksi de bir önceki Şubat ayına göre yüzde 1,2 azalış göstermişti.